Гары Потэр і Таемны Пакой - Дж. К. Роўлінг

 І, трымаючыся пустой змяінай шкуры, адправіўся ўдалечыню.

 Неўзабаве шум, які вырабляў Рон сваімі спробамі разабраць камяні, заціх у аддаленні. Тунэль выгінаўся і выгінаўся. У Гары гідка дрыжалі ўсё паджылкі. Ён і жадаў, каб тунэль прывёў яго куды-небудзь, і смяротна баяўся гэтага моманту. І вось нарэшце, чарговы раз звярнуўшы за кут, ён убачыў перад сабою сцяну, на якой былі выразаныя дзве пераплеценыя змяі. У вачах у гэтых змей зіхацелі вялізныя смарагды.

 Гары наблізіўся. У роце ў яго перасохла. Яму не трэба было ўяўляць, што гэтыя каменныя змеі сапраўдныя; вочы іх свяціліся цалкам жывым святлом.

 Ён здагадаўся, што трэба рабіць. Ён прачысціў горла, і ізумрудныя вочы міргнулі - або так здалося.

 - Адкрыйся, - сказаў Гары нізкім, ціхім шыпеннем.

 Змеі падзяліліся, бо сцяна раскалолася напалам, палоўкі нячутна слізганулі ў бакі і зніклі з вачэй. Гары, дрыжачы ўсім целам, увайшоў у сярэдзіну.

— РАЗДЗЕЛ XVII —

Нашчадак Слізэрына

Ён апынуўся ў вельмі доўгай, нянадта асветленай зале. Увысь сыходзілі каменныя калоны ў форме пераплеценых змей, яны падтрымлівалі столь, якая гублялася ў цямрэчы і, у дзіўным зеленкаватым змроку, які напаўняў гэтае злавеснае месца, кідалі на пол доўгія, чорныя цені.

  З шалёна б’юшчымся сэрцам, Гары ўслухваўся ў ледзяное маўчанне. Можа быць, васіліск хаваецца вунь у тым цёмным куту, за калонай? І дзе жа Джыні?

  Ён дастаў палачку і ступіў у праём паміж дзвюма змеепадобнымі калонамі. Кожны яго асцярожны крочак гулкім рэхам аддаваўся ад змрочных сценаў. Ён не забываў трымаць вочы ледзь прыадчыненымі і быў гатовы дужа зажмурыцца пры найменшым шоргаце.   Пустыя вачніцы каменных змей, падавалася, уважліва сачылі за ім. Не адзін раз хлопчыку здавалася, што ён зазначыў нейкі рух - і ад гэтага ў жываце нешта быццам бы абрывалася.

 Затым, калі ён параўняўся з апошняй парай калон, наперадзе раптам вырасла статуя вышынёй ва ўсю залу. Статуя стаяла ў задняй сцяны.

  Гары прыйшлося моцна задраць галаву, каб зазірнуць у гіганцкі твар: старажытны і нейкі малпіны, з доўгай вузкай барадой, якая вісела амаль да самога нізу чароўнай мантыі, каменнымі зморшчынамі, спускаючыся да вялізных шэрых ног, цвёрда стаячых на гладкім палу залы. Паміж гэтымі нагамі, тварам уніз, ляжала малюсенькая фігурка ў чорнай вопрадцы, з агніста-рудымі валасамі.

  - Джыні! - прашаптаў Гары, кінуўся да яе і апусціўся поруч яе на калены. - Джыні - не памірай - калі ласка, не памірай... - Ён адкінуў чароўную палачку ў бок, схапіў Джыні за плечы і перавярнуў. Яе твар быў бела як мармур, і гэткі жа халодны, але вочы былі зачыненыя, а значыць, яна не Скамянела. Але тады яна, павінна быць...

  - Джыні, калі ласка, ачуняй, - горача маліў Гары і трос дзяўчынку за плечы. Але яе галава знежывела матлялася з боку ў бок.

  - Яна не ачуняе, - вымавіў ціхі голас.

  Гары тузануўся і рэзка разгарнуўся на месцы, застаючыся на каленах.

  Высокі, чорнавалосы юнак назіраў за ім, прыхінуўшыся да найбліжэйшай калоны. Яго сілуэт быў дзіўным чынам размыты па баках, як быццам Гары глядзеў на яго скрозь запацелае шкло. Тым не менш, памыліцца было немагчыма...

  - Том... Том Рэдл?

  Рэдл кіўнуў, не зводзячы вока з твару Гары.

  - Чаму ты кажаш, што яна не ачуецца? - адчайна спытаў Гары. - Яна не... не...

  - Яна яшчэ жывая, - адказаў Рэдл, - але ледзь-ледзь.

  Гары ўтаропіўся на яго. Том Рэдл вучыўся ў "Хогвартсе" пяцьдзесят гадоў таму, і ўсё жа, вось ён стаіць тут, ад сілы шаснаццаці гадоў ад роду, і свеціцца прывідным, імглістым святлом.

  - Ты прывід? - няўпэўнена спытаў Гары.

  - Успамін, - спакойна адказаў Рэдл. - Які захоўвалася ў дзённіку пяцьдзесят гадоў.

  Ён паказаў на пол. Побач з неверагодных памераў нагамі статуі ляжала расчыненая кніжыца - дзённік, знойдзены ў туалеце ў Плаксы Міртл. Нейкую дзель секунды   Гары спрабаваў сцяміць, як гэты дзённік тут апынуўся - але яго ўвагу адцягнулі іншыя, больш неадкладныя справы.

  - Ты павінен дапамагчы мне, Том, - сказаў Гары, зноў прыпадымая галаву Джыні. - Трэба выцягнуць яе адгэтуль. Тут Васіліск... Я не ведаю, дзе ён, але ён можа з'явіцца ў любую секунду... Калі ласка, дапамажы мне...

  Рэдл не зварухнуўся. Гары, змакрэўшы, усё жа прымудрыўся напалову падняць Джыні з полу і пацягнуўся за сваёй палачкай...

  Але яе не было.

  - Ты не бачыў?...

  Ён падняў вочы. Рэдл па-ранейшаму назіраў за ім - і трымаў у доўгіх пальцах Гарыну палачку.

  - Дзякуй, - падзякаваў Гары і працягнуў руку.

  Вусны Рэдла выгнуліся ва ўсмешцы. Ён працягваў не адрываючыся глядзець на Гары і гультаявата пагульваць палачкай.

  - Слухай, - настойліва сказаў Гары. Калены ў яго падгіналіся пад мёртвым цяжарам цела Джыні. - Нам трэба ісці! Калі з'явіцца васіліск...

  -  Ён не з'явіцца, калі яго не паклікаць, - абыякава адказаў Рэдл.

  Гары апусціў Джыні зваротна на пол - у яго не было больш сіл трымаць яе на вазе.

  - Што ты маеш на ўвазе? - не зразумеў ён. - Слухай, аддай палачку, яна можа мне спатрэбіцца...

  Усмешка на твары Рэдла стала шырэй.

  - Не спатрэбіцца, - засведчыў ён.

  Гары глядзеў на яго, нічога не разумеючы.

  - Што ты жадаеш сказаць, не спатр...

  - Я доўга чакаў гэтага моманту, Гары Потэр, - адказаў Рэдл. - Чакаў жадаючы сустрэцца з табой. Паразмаўляць з табой.

  - Слухай, - Гары пачаў губляць цярпенне, - па-мойму, ты не разумееш. Зараз мы ў Таемным Пакоі. Мы пагаворым пазней...

  - Нам прыйдзецца паразмаўляць зараз, - сказаў Рэдл, па-ранейшаму шырока ўсміхаючыся.    Ён схаваў палачку Гары ў кішэню.

  Гары ўтаропіўся на яго шырока расчыненымі вачамі. Адбывалася нешта вельмі-вельмі дзіўнае...

  - Чаму Джыні такая, што з ёй? - спытаў ён павольна.

  - Добрае пытанне, - прыемным голасам вымавіў Рэдл. - А вось адказам будзе даволі доўгая гісторыя. Як я мяркую, галоўная бяда Джыні у тым, што яна адкрыла сваё сэрца і  ўсе свае сакрэты нябачнаму незнаёмцу. Вось што з ёй здарылася.

  - Аб чым ты кажаш? - не зразумеў Гары.

  - Аб дзённіку, - проста адказаў Рэдл. - Аб маім дзённіку. Малая Джыні вяла гэты дзённік на працягу шматлікіх месяцаў, давярала мне ўсе свае жаласныя трывогі і гаротнасці - як яе дражняць браты, як ёй прыйшлося ісці ў школу ў ношенай форме і з чужымі кніжкамі, і як, - вочы Рэдла бліснулі, - яна не смее спадзявацца, што вялікі, знакаміты, выдатны Гары Потэр калі-небудзь зверне на яе ўвагу...

  Ва ўвесь працяг гэтай прамовы Рэдл не спускаў з Гары вачэй. У іх было амаль галодны выраз.

 -  Гэта было на рэдкасць сумна, унікаць у дурныя, нікчэмныя клопаты адзіннаццацігадовай дзяўчынкі, - працягваў ён. - Але я быў цярплівы. І я размаўляў з ёй, пісаў у адказ. Я спачуваў, быў вельмі добры. Джыні пакахала мяне. Ніхто не разумее мяне так, як ты, Том...   Я так рада, што ў мяне ёсць гэты дзённік, якому я магу даручыцца... гэта ўсё роўна што мець сябра, якога можна насіць у кішэні...

  Рэдл разрагатаўся. Смех, пранізлівы, бязлітасны, ледзяны, цалкам не падыходзіў да яго знешнасці. З-за гэтага смеху валасы ўсталі дубка на патыліцы ў Гары.

  - Калі можна так сказаць аб самім сабе, Гары, мне заўсёды атрымоўвалася зачароўваць тых, каго трэба. Вось і Джыні адкрыла мне сваю душу, а яе душа апынулася менавіта тым, што мне было трэба... Я станавіўся ўсё мацней і мацней, сілкуючыся самымі таемнымі яе страхамі, самымі страшнымі сакрэтамі. Я станавіўся ўсё больш магутным, уладным, моцным, значна мацней, чым маленькая міс Уізлі. Я адужэў настолькі, што смог перадаць ёй частку маіх уласных таямніц, я пачаў пакрысе пераліваць сваю душу ў яе...

  - Што ты маеш у выгляду? - спытаў Гары. Ва рту ў яго цалкам перасохла.

  - А ты яшчэ не здагадаўся, Потэр? - лісліва спытаў Рэдл. – Таемны Пакой адкрыла Джыні Уізлі. Яна задушыла школьных пеўняў і нашкрабала пагрозы на сцяне. Яна нацкавала Слізэрынскага Змея на чатырох бруднакровак, роўна як і на кошку гэтага сквіба.

  - Не, - прашаптаў Гары.

  - Так, - абыякава, спакойна кінуў Рэдл. - Зразумела, спачатку яна не ведала, што гэта зрабіла менавіта яна. Гэта было вельмі пацешна. Шкада, што ты не зможаш прачытаць у дзённіку яе прызнання... яны станавіліся ўсё больш інтрыгуючымі.... Дарогі Том, - пачаў цытаваць Рэдл, сочачы за тым, як узмацнялася выраз жаху на твары ў Гары, - мне падаецца, я губляю памяць. У мяне форма ўся ў пеўневых пёрах, а я не ведаю, адкуль яны ўзяліся. Дарогай Том, я не магу ўспомніць, чым я займалася ўвечар у Хэлоўін, у нас быў напад на кошку, а ў мяне вопрадка спераду ўся ў фарбе. Дарагі Том, Персі стаў паўтараць, што я вельмі бледная і сама на сябе не падобная. Сёння быў яшчэ адзін напад, а я зноў не ведаю, дзе я ў гэты час была. Том, што мне рабіць? Мне падаецца, я з’яжджаю з глузду... Мне падаецца, гэта я на ўсіх нападаю, Том!

  Гары сціскаў кулакі; пазногці ўсё глыбей утыкаліся ў далоні.