Пётр из Дусбурга. Хроника земли Прусской. Текст, перевод, комментарий - Петр из Дусбурга

universo mundo admirabilis a deo electa et preelecta, ut te presencia sua visibiliter illustraret, et in te liberacionis nostre sacramenta ministrando genus humanum redimeret, posita es desolata et merore consumpta. Factus est dominus inimicus, precipitavit omnia menia tua, dissipavit municiones tuas, dissipavit quasi ortum tentorium tuum, demolitus est tabernaculum tuum, oblivioni tradidit festivitates et sabbatum, abjecit in opprobrium in indignacione furoris regem et sacerdotem. Omnes persecutores tui apprehenderunt te inter angustias, plorans ergo plorasti in nocte, et lachrime in maxillis tuis, nec est, qui consoletur te ex omnibus caris tuis.

80. Exhortacio terre sancte ad cristianos pro liberacione sua

Audite obsecro universi populi Cristiani et videte dolorem desolacionis mee, recordamini, quid acciderit mihi, intuemini et respicite opprobrium meum, apprehendite arma et scutum et exurgite in adjutorium mihi, effundite frameam et concludite adversus eos, qui me persequuntur, eripite me pauperem et desolatam et de peccatorum manibus liberate.

81. De celestino v papa et rege adolpho de nassow

Anno domini MCCXCIIII Celestinus V papa et Adolphus de Nassow rex Romanorum regnant. (Ptol. 24, 27, 29. Mart. p. 433.)

82. De bonifacio viii papa et rege adolpho

Anno domini MCCXCV Bonifacius VIII papa et Adolphus rex Romanorum regnant. (Ptol. app. p. 1217. Mart. p. 435.)

83. De canonizacione sancti lodowici regis francie

Anno domini MCCXCVI Bonifacius papa canonizavit Lodowicum regem Francie. (Ptol. app. p. 1217. Mart. p. 436.)

84. De fratre godefrido de hoeloch magistro generali ordinis domus theutonice

Anno domini MCCXCVII frater Godefridus de Hoeloch electus fuit in magistrum generalem ordinis domus Theutonice, et prefuit XIII annis. Nec tamen inter alios magistros computatur, quia in XIII anno resignavit officium suum, et iterum temerarie resumpsit.

85. De morte adolphi regis romanorum

Anno domini MCCXCVIII Albertus dux Austrie Adolphum regem Romanorum occidit in bello, et successit ei in regno. (Ptol. app. p. 1219. Mart. p. 433. 434 ff.)

86. De alberto rege romanorum

Anno domini MCCXCIX Bonifacius papa VIII et Albertus rex Romanorum regnant. (Ptol. app. p. 1220. Mart. p. 434.)

87. De morte cc milia sarracenorum

Anno domini MCCC Tartari exeuntes a sedibus suis invaserunt Sarracenos et primo in Capadocia, deinde in partibus Seleucie sive Antiochie, inde in Armenia majori et minori, abinde in tota terra promissionis et in Damasco et in Gaza usque ad confinia Egipti, in quibus omnibus regionibus plus quam CC milia Sarracenorum occiderunt. (Ptol. app. p. 1220)

88. De indulgencia anni jubilei

Eodem anno fuit annus jubileus et dominus Bonifacius papa dedit omnibus visitantibus limina beatorum Petri et Pauli apostolorum plenissimam indulgenciam peccatorum. (Ptol. app. p. 1220. Mart. p. 437.)

89. De cometa

Anno domini MCCCI cometa apparuit in Septembri in occidente in signo scorpionis, quod est domus Martis, qui aliquando emittebat comam ad orientem, aliquando ad meridiem et apparuit in sero. (Ptol. app. p. 1221. Mart. p. 437.)

90. De morte regis ungarie et carolo successore ipsius

Hoc tempore Andreas rex Ungarie moritur et post multas altercaciones inter regem Bohemie et ducem Austrie habitas Karolus Martellus regnum Ungarie optinuit. (Ptol. app. p. 1221.)

91. De bello alberti regis romanorum contra ducem bavarie et maguntinum et coloniensem archiepiscopos

Eodem anno Albertus rex Romanorum prevaluit in bello contra ducem Bavarie et Maguntinum et Coloniensem archiepiscopos. (Ptol. app. p. 1221.)

92. De quodam miraculo beate virginis

Anno domini MCCCII quidam latro, devotus tamen virgini Marie, Perusii in Italia decollates fuit, cujus caput jam precisum de corpore clamavit alta voce: afferte mihi sacerdotem, quia Beata Maria, prout eam in oracionibus meis singulis diebus rogavi, non sinit me mori, antequam confitear omnia peccata mea, et sic factum fuit.

93. De discordia bonifacii pape et philippi regis francie

Eodem anno incepit discordia inter Bonifacium papam ex una parte et Philippum regem Francie ex altera. Dixit enim papa, regnum Francie in temporalibus et spiritualibus immediate subesse sedi apostolice, et misit papa rescriptum subjectionis cum bulla regi Francie, asserens dicentem contrarium hereticum esse. Quod rescriptum lectum fuit et combustum Parisius in palacio regis coram innumera multitudine clericorum et laycorum. Et rex contra papam posuit XV articulos criminosos et appellavit ad futurum concilium sive papam. Papa tamen de hujusmodi criminibus Rome in concilio se purgavit. (Ptol. p. 1221ff. Mart. p. 438.)

94. De morte plurium gallicorum et flandrensium

Eodem anno in mense Julii Flandrenses rebellaverunt contra regem Francie, et convenientes in bello tria milia Gallicorum comitum, baronum et nobilium ceciderunt. (Ptol. p. 1222.)

Anno domini MCCCIII Bonifacius papa Albertum regem Romanorum in imperatorem confirmat et eidem regnum Francie subjecit, quod tamen Clemens papa V postea revocavit. (Ptol. p. 1222, 1227. Mart. p. 438, 442.)

Eodem anno inter Gallicos et Flandrenses magna strages facta fuit, et ex utraque parte plurimi ceciderunt. (Ptol. p. 1223.)

95. De capcione bonifacii pape et dispersione thesauri

Eodem anno in principio mensis Septembris apud Anagniam in loco scilicet nativitatis sue papa Bonifacius capitur, totusque thesaurus ecclesie dispergitur. Sed tandem per cives dicte civitatis liberatus Romam ducitur et in sede sancti Petri locatus post modicum spacium temporis expiravit. (Mart. p. 438. Ptol. p. 1223.)

96. De benedicto papa xi et rege alberto

Anno domini MCCCIII Benedictus papa XI de ordine fratrum Predicatorum et Albertus rex Romanorum regnaverunt. (Mart. p. 440. Ptol. p. 1224.)

97. De inundacione aquarum

Anno domini MCCCIIII circa nativitatem ejus tanta fuit aquarum inundacia, quod homines putabant, se diluvio perituros. Ambo pontes Parisius corruerunt, sic quod nullum ipsorum vestigium remaneret, et plura in aliis provinciis damna fecit.

98. De clemente papa v et rege alberto

Anno domini MCCCV Clemens papa V et Albertus rex Romanorum imperant. (Mart. p. 441. Ptol. p. 1226.)

99. De casu pape et corone sue et oppressione multorum

Hic papa Clemens in octava sancti Martini dum post coronacionem suam descenderet de ecclesia sancti Justi in monte apud