Пётр из Дусбурга. Хроника земли Прусской. Текст, перевод, комментарий - Петр из Дусбурга

in villa, que dicitur Erkel quedam puella incepit vivere sine cibo et potu, et sic ultra xxx annos vixit. Plebanus dicte ville optulit ei oblatam non consecratam die, quo consuevit corpus domini sumere, quam non potuit deglutire, sed resumpta illa dedit ei hostiam consecratam, quam statim deglutivit, perpendens in hoc, quod cibum materialem non posset sumere nullo modo.

76. De conflictu circa coloniam in villa wurinc

Hoc tempore fuit conflictus apud Coloniam Agrippinam circa villam Wurinc, in quo Joannes dux Brabancie optinuit victoriam contra Syfridum de Runkel archiepiscopum Coloniensem, et preter communem populum ex utraque parte mille et CCC nobiles ceciderunt interfecti.

77. De destructione civitatis achonensis

Anno domini MCCXC in die Potenciane virginis scilicet XIIII kalendas Junii civitas Achonensis a soldano destructa est captis et occisis Cristianis infinitis. (Mart. p. 431. Ptol. 21, 23, 24.)

Nota, quod circa annum domini DC eo tempore, quo Machometus moriebatur, Eraclius imperator in bello procedens contra Cosdroem regem Persarum devicit, et partem ligni dominici, quam de templo domini tulerat, reportavit, ecclesias dei et terram sanctam, quam destruxerat, reparavit.

78. De statu terre sancte

Non longe post recessum Eraclii imperatoris de terra sancta, quidam nomine Homar princeps Arabum, qui tercius successor fuit regni Machometi terram sanctam ingressus hostiliter occupavit, et sic Cristiani in civitate sancta Jerusalem et in partibus adjacentibus commorantes per CCCCXC annos perpessi sunt jugum durissimum infidelium et crudelium dominorum. Tandem dominus cum diu iratus fuisset, recordatus misericordie sue, videns afflictionem populi sui, cuidam pauperi et religioso homini de regno Francie, in Ambiensi episcopatu vitam heremiticam agenti, qui dicebatur Petrus heremita, inspiravit, ut sepulcrum domini et loca terre sancte visitaret. Qui cum venisset ad sanctam civitatem, videns loca sancta ad impiis irreverenter tractari, virum eciam venerabilem Symeonem civitatis patriarcham una cum subditis suis tanquam vile mancipium cum omni abjectione innumeris obpressionibus affligi, sicut erat vir sanctus et valde compaciens et super afflictos pia gestans viscera, cepit dolere vehementer et contristari et variis modis secum anxius cogitare, si quo modo posset afflictis subvenire. Cum autem quadam nocte in ecclesia dominice resurrectionis in oracionibus domino supplicans pernoctaret, et longo vigiliarum labore fatigatus supra pavimentum ecclesie inciperet paululum obdormire, dominus noster Jesus Cristus apparuit ei in somnis, injungens ei legacionem ad dominum papam et ad principes occidentales pro liberacione terre sancte. Ipse vero divina revelacione confortatus et zelo caritatis succensus cum literis predicti patriarche Symeonis et aliorum fidelium Jerosolime commorancium primo dominum papam Urbanum II petiit, a quo benigne susceptus Ytaliam transcurrens et Alpes transiens, tam principes orientales quam occidentales, quam inferiorem populum sollicite admonendo, et variis exhortacionibus (sicut erat vir prudens et potens in opera et sermone) multorum animos ad suscipiendum peregrinacionis Jerosolimitane laborem inclinavit, domini cooperante et legati sui sermonibus copiosam graciam largiente. Non multo tempore post dominus papa Urbanus predictum Petrum in Gallias secutus, convocato concilio generali calamitates et oppressiones fidelium in terra sancta commorancium et tam dominicum sepulcrum quam alia sancta loca ab immundis canibus conculcata et prophanata diligenter exposuit, omnibus, quos spiritus sanctus ad ulcionem injuriarum crucifixi et ad terre sancte liberacionem incitaret, in remissionem omnium peccatorum tam sanctam et placitam peregrinacionem injungens. Semen autem verbi dei cecidit in terram bonam et fertilem et fecit fructum multum, sic quod multi episcopi, prelati ecclesiarum, principes, duces, comites, barones et nobiles et alii signo salutifere crucis humeris suis affixo sese voto peregrinacionis domino obligarunt. Anno ergo domini MXCVI predictus Petrus cum cruce signatis et multitudine copiosa Theutonicorum mare transiens Hellespontum civitatem, que hodie brachium sancti Georgii dicitur, urbem etiam Anthiocenam et civitatem sanctam Jerusalem, et procedente tempore per alios peregrinos advenientes infinitas et quasi inexpugnabiles civitates et castra ceperunt, de manibus infidelium liberantes, sic quod in civitate sancta Jerusalem patriarcha fuerat institutus, qui sub se habuit quatuor archiepiscopos scilicet Tyrensem cum quatuor suffraganeis, Cesariensem cum uno, Nazarenum cum uno, et Petracensem cum uno suffraganeo. Ecclesie collegiate, monasteria regularium, cenobia monachorum, oratoria heremitarum, claustra sanctimonialium fuerant multa nimis. Rex fuit et Jerusalem, qui sub se habuit multos principes, comites et dominos. Ecce quis enumerare sufficeret mira et magna opera domini, exquisita in omnes voluntates ejus, qui in materiam laudis sue et in usum necessitates nostre creavit. Vidit deus cuncta, que fecerat, et erant valde bona, et nihil odit eorum, que fecit. Solum peccatum, quod nihil est, odit, persequitur, et destruit. Unde cum sex diebus solo verbo cuncta creavit, annis plus quam XXXIII ad destruendum peccatum in mundo laboravit. Hoc solum est, quod ei displicet, quod oculos majestatis sue offendit, quod ipsum mitem et suavem nobis asperum reddit, hoc est, quod de angelo diabolum fecit; de libero servum, de incorrupto mortalem et corruptum, de beato miserum et de cive exulem et ejectum, de filiis dei filios diaboli; hoc est, quod nunquam impunitum relinquit. Unde peccatis impiorum hominum exigentibus, qui terram sanctam multis modis sceleribus sordidabant, et ipsum provocantibus, conversus est in crudelem, qui natura benignus est et suavis. Unde facti sunt in derisum vicinis suis, et inimici coram subsannaverunt eos. Cythara eorum versa est in luctum, et fortitudo eorum redacta est in favillam. Facta est quasi vidua domina gencium, princeps provinciarum facta est sub tributo. Adeo enim conclusit deus in gladio populum suum et hereditatem sprevit. Adeo facti sunt inimici eorum in caput, et ipsi in caudam, quod non solum terram promissionis, sed omnes fere regiones, civitates et municiones ab introitu terre Egipti usque Mesopotamiam itinere plus quam viginti dierum inimici eorum violenter abstulerunt preter alias multas civitates et municiones maritimas. Postea multi reges et principes cum innumera multitudine armatorum venientes terram sanctam recuperarunt et recuperatam iterum perdiderunt, sic quod anno domini MCCL incepit sensibiliter deficere, quousque anno ejusdem domini MCCXC civitas Achonensis,que sola supererat, a paganis funditus est destructa. Causa destructionis hujus civitatis fuit duplex, prima diversitas dominorum, qui in defensione ipsius discordabant, secunda, quod cruce signati, quos dominus papa misit in subsidium, erant sine capite et rebelles et treugas continue infringebant.

79. Querimonia desolacionis terre sancte

Sic ergo tu o sancta terra promissionis deo amabilis et angelis sanctis venerabilis et