Польские сказки - Максим Дзевенис

Usługi około stołu nie było żadnej (обслуживания = прислуги у стола не было никакой; usługa – услуга, обслуживание), ale taki osobliwy porządek (но такой особенный порядок /был/), że miski i talerze (что миски и тарелки), skoro się wypróżniały (как только опустошались: «опорожнялись»; skoro – как только; wypróżniać – опорожнять), znikały w oczach (исчезали на глазах: «в глазах»)…

Niewiele tedy myśląc zasiadł uradowany Gaweł sam jeść i dwór swój nakarmić, bo o nim zapomnieć nie mógł; a jadł wygłodzony, aż mu za uszami trzeszczało, i Panu Bogu dziękował, na pierścień cudowny spoglądając, bo tego się dorozumiewał, że wszystko to jemu jedynie był winien.

Usługi około stołu nie było żadnej, ale taki osobliwy porządek, że miski i talerze, skoro się wypróżniały, znikały w oczach…

Gdy się Gaweł dobrze najadł i napił (когда Гавел хорошо = как следует наелся и напился), zachciało mu się spać i byłby się choć na ziemi położył (захотелось ему спать и лёг бы хоть на землю; położyć się na czymś – лечь на что-л.), bo do tego był nawykły (потому что к этому был привыкший; nawyknąć do czegoś – привыкнуть к чему-л.), ale w drugiej izbie widać było posłane łóżko (но в другой комнате видно было постланную постель; łóżko – кровать, постель), pościel śliczną, białą (постель прелестную, белую), a w dodatku i odzież piękną, nową (а вдобавок и одежду красивую, новую), w którą nazajutrz mógł się ubrać (в которую на следующий день мог одеться; jutro – завтра; nazajutrz – назавтра, на следующий день)… Więc Panu Bogu podziękowawszy szedł do łóżka i jak legł (поэтому, Господа Бога поблагодарив, шёл спать и как лёг), tak natychmiast zasnął (так сразу же заснул). Kot i pies pokładli się też przy nim (кот и пёс тоже легли с ним).

Gdy się Gaweł dobrze najadł i napił, zachciało mu się spać i byłby się choć na ziemi położył, bo do tego był nawykły, ale w drugiej izbie widać było posłane łóżko, pościel śliczną, białą, a w dodatku i odzież piękną, nową, w którą nazajutrz mógł się ubrać… Więc Panu Bogu podziękowawszy szedł do łóżka i jak legł, tak natychmiast zasnął. Kot i pies pokładli się też przy nim.

Jak długo spał (как долго спал), sam nie wiedział (сам не знал), bo sen miał tak mocny (потому что спал так крепко: «сон имел такой крепкий»), że się nawet na drugi bok nie przewrócił (что даже на другой бок не перевернулся). Otworzywszy oczy zobaczył już wielki dzień (открыв глаза, увидел уже день: «большой день»), biały (белый), słońce przyświecające wesoło (солнце, светящее весело), kot się umywał (кот умывался), a pies siedział z uszami do góry i powitał przebudzenie pana wesołym szczekaniem (а пёс сидел с ушами наверх = навострив уши и приветствовал пробуждение хозяина радостным лаем).

Jak długo spał, sam nie wiedział, bo sen miał tak mocny, że się nawet na drugi bok nie przewrócił. Otworzywszy oczy zobaczył już wielki dzień, biały, słońce przyświecające wesoło, kot się umywał, a pies siedział z uszami do góry i powitał przebudzenie pana wesołym szczekaniem.

Skoczył Gawełek co żywo umywać się (бросился Гавел живо умываться; co żywo – живо, как можно скорее), odziewać (одеваться), a bieliznę i suknie wdziawszy sam siebie nie mógł poznać (а бельё и одежду надев, сам себя не мог узнать, suknia – платье; уст. наряд, одежда). Na ścianie wisiało ogromne zwierciadło (на стене висело огромное зеркало), w którym przejrzawszy się przekonał (посмотревшись в которое, он убедился: «в котором посмотревшись…»), że wypiękniał przez tę noc i do królewicza był podobny (что похорошел за эту ночь и на принца /теперь/ был похож; przez – в течение /о промежутке времени/;podobny do kogoś, czegoś – похожий на кого-л., что-л.).

Skoczył Gawełek co żywo umywać się, odziewać, a bieliznę i suknie wdziawszy sam siebie nie mógł poznać. Na ścianie wisiało ogromne zwierciadło, w którym przejrzawszy się przekonał, że wypiękniał przez tę noc i do królewicza był podobny.

Zaledwie się tak przystroił (едва только так нарядился; strój – наряд, костюм), trochę mu się ckliwo zaczynało robić (немного приторно = скучно ему начинало = начало делаться; ckliwy – слащавый, приторный; zaczynać – начинать), bo byłby co przekąsił chętnie (потому что перекусил бы что/-нибудь/ охотно), gdy w pierwszej izbie zobaczył stół nakryty i już go zachodził zapach krupniku (когда в первой комнате увидел накрытый стол, и уже доносился до него запах супа с крупой; dochodzić kogoś, czegoś – доходить, доноситься до кого-л., чего-л.; krupnik – суп с крупой), tak pokuśliwy (такой соблазнительный; pokusa – соблазн), że musiał do misy biec co rychlej (что он должен был к миске бежать как можно скорее; rychły – быстрый, скорый; co rychlej – как можно быстрее/скорее), aby nie ostygł (чтобы /суп/ не остыл).

O kocie i psie nie zapominając dobrze się posilił Gaweł (о коте и псе не забывая, хорошо подкрепился Гавел). Cóż tu dalej robić (что же тут дальше /было/ делать)? Siedzieć tam w niemej tej gospodzie samemu jednemu (сидеть там в немом = пустом этом трактире совсем одному; sam-jeden – один-одинёшенек), jeść, pić i spać tylko (есть, пить и спать только) – nudno (скучно). Pomyślał tedy sobie (подумал себе тогда): „Trzeba w drogę dalej (надо в дорогу дальше)…”

Zaledwie się tak przystroił, trochę mu się ckliwo zaczynało robić, bo byłby co przekąsił chętnie, gdy w pierwszej izbie zobaczył stół nakryty i już go zachodził zapach krupniku, tak pokuśliwy, że musiał do misy biec co rychlej, aby nie ostygł.

O kocie i psie nie zapominając dobrze się posilił Gaweł. Cóż tu dalej robić? Siedzieć tam w niemej tej gospodzie samemu jednemu, jeść, pić i spać tylko – nudno. Pomyślał tedy sobie: „Trzeba w drogę dalej…”

To mówiąc potarł swój pierścień i oto w mgnieniu oka znalazł się znów na drodze (говоря это, потёр своё кольцо и вот, в мгновение ока оказался снова на дороге), sam jeden ze psem tylko i kotem (один-одинёшенек с псом только и с котом). Gościniec tylko był inny (дорога только была другая), nie ten (не та), którym szedł wczoraj (по которой шёл вчера). Szeroko wybity (широко проложенная: «пробитая»), wysadzony wielkimi starymi drzewami (обсаженная большими старыми деревьями), ciągnął się (тянулась), jak okiem zajrzeć (куда ни глянь: «как глазом посмотреть»), krajem wesołym i żyznym (по краю весёлому и плодородному), na który miło było popatrzeć (на который приятно было посмотреть).

To mówiąc potarł swój pierścień i oto w mgnieniu oka znalazł się znów na drodze, sam jeden ze psem tylko i kotem. Gościniec tylko był inny, nie ten, którym szedł wczoraj. Szeroko wybity, wysadzony wielkimi starymi drzewami, ciągnął się, jak okiem zajrzeć, krajem wesołym i żyznym, na który miło było popatrzeć.

Ludzi na polach uwijało się około roboty mnóstwo (людей на полях крутилось вокруг = за работой множество); złociste pojazdy szły drogą (золотистые повозки шли = ехали по дороге; pojazd – средство передвижения), na prawo i na lewo dwory (направо и налево дворы), pałace i wioski widać było wesołe (дворцы и деревни видно было весёлые). Szedł więc Gaweł dalej w cieniu drzew powoli (шёл Гавел в тени деревьев медленно), wszystkiemu się przypatrując a nie spiesząc (ко всему приглядываясь и не спеша; przypatrywać się komuś, czemuś – присматриваться к кому-л., чему-л.). Przed nim biegł pies (перед ним бежал пёс; biec – бежать), za nim sunął się kotek (за ним двигался = шёл котик; sunąć – двигаться)…

Ludzi na polach uwijało się około roboty mnóstwo; złociste pojazdy szły drogą, na prawo i na lewo dwory, pałace i wioski widać było wesołe. Szedł więc Gaweł dalej w cieniu drzew powoli, wszystkiemu się przypatrując a nie spiesząc. Przed nim biegł pies, za nim sunął się kotek…

Ponieważ Gaweł w kieszenie nabrał chleba pod dostatkiem (поскольку Гавел в карманы набрал хлеба вдоволь; pod dostatkiem – вдоволь), nie potrzebował już we dnie gospody (не нуждался уже в дне = днём в трактире; potrzebować kogoś, czegoś – нуждаться в ком-л., чём-л.), siadł pod drzewami (сел под деревьями; siąść – сесть), sam się najadł i swoich towarzyszów nakarmił (сам наелся и своих товарищей накормил). Dopiero pod wieczór trzeba było o noclegu pomyśleć (только под вечер нужно было о ночлеге подумать).

Ponieważ Gaweł w kieszenie nabrał chleba pod dostatkiem, nie potrzebował już we dnie gospody, siadł pod drzewami, sam się najadł i swoich towarzyszów nakarmił. Dopiero pod wieczór trzeba było o noclegu pomyśleć.

Znalazła się też jak raz wieś bardzo wielka i porządna (нашлось как раз село очень большое и опрятное; porządny – порядочный, солидный; аккуратный), do miasteczka podobna (похожее на городок), bo w środku jej było targowisko (потому что в центре его был рынок), dokoła domami obstawione (окружённый домами: «вокруг домами обставленный»). Właśnie w chwili gdy wchodził tu Gaweł (как раз тогда «в моменте», когда входил туда Гавел; chwila – минута, момент), ogromne zbiorowisko ludu napełniło plac (огромное сборище народу наполнило площадь), a w środku na koniach stali ludzie i głośno coś z papieru czytali (а посередине на конях стояли люди и громко что-то с бумаг читали).

Znalazła się też jak raz wieś bardzo wielka i porządna, do miasteczka podobna, bo w środku jej było targowisko, dokoła domami obstawione. Właśnie w cłwili gdy wchodził tu Gaweł, ogromne zbiorowisko ludu napełniło plac, a w środku na koniach stali ludzie i głośno coś z papieru czytali.

Widać było po konnych (видно было по всадникам: «по верховым»; konny – верховой), iż z urzędu zostali posłani (что из ведомства были посланы; urząd – учреждение, ведомство, zostać – остаться /исп. также в функции всп. глагола «быть»/), bo mieli na sobie suknie wyszywane (потому что были одеты в костюмы вышитые: «имели на себе…»), z herbami (с гербами), i kapelusze z piórami na głowach (и шляпы с перьями /были у них/ на головах), a jeden wprzódy trąbił (а один сперва трубил), nim drugi miał czytać (прежде чем другой должен был читать), aby ludzie słuchali (чтобы люди слушали)…

Cały tłum stojący dokoła zafrasowane bardzo miał twarze (у всей толпы, стоящей вокруг, были очень озабоченные лица); niektórzy ręce łamali i rozpaczać się zdawali (некоторые ломали руки, и, казалось, были в отчаянии; rozpacz – отчаяние, rozpaczać – отчаиваться). Ten, co na koniu siedział (тот, который на коне сидел), czytał, co następuje (читал следующее: «что следует»; następować – следовать;następny – следующий), z papieru (с бумаги):