Категории
Самые читаемые
Лучшие книги » Фантастика и фэнтези » Научная Фантастика » Замалёўкi (на белорусском языке) - Сергей Давидович

Замалёўкi (на белорусском языке) - Сергей Давидович

Читать онлайн Замалёўкi (на белорусском языке) - Сергей Давидович

Шрифт:

-
+

Интервал:

-
+

Закладка:

Сделать
1 ... 3 4 5 6 7 8 9 10 11 ... 42
Перейти на страницу:

Не ведаю, што адчувае спартсмен, якi "на вачах" усёй планеты запальвае на стадыёне алiмпiйскi агонь. Думаю, што нешта падобнае перажываў тады я, запальваючы адну лучыну ад другой.

КРЫЎДА

У сорак дзевятым годзе я пайшоў у першы клас. Жылi мы ў Будах, а школка была ў Лысай Гары. Далекавата было хадзiць, але ж, як кажуць, можна мiрыцца, бо iдзеш не адзiн, а з сябрамi.

Рухаемся, торбачкамi б'ёмся - жартуем. Праўда, зiмой было цяжкавата дабiрацца. Бывала, выйдзем, а перад намi - нi слядочка, акрамя, канечне, заячых ды iншых слядоў. А зiмы ж раней былi сярдзiтыя, снежныя, з завеямi ды гурбамi. Дарослым той снег даходзiў ледзь не да пояса, а пра нас i казаць няма чаго... З сiл выбiваемся, а да школкi неяк дакарастаемся. Цягнулiся дзецi пасля вайны да ведаў, як парасткi да сонца...

Спяшаюся я аднойчы ў Лысую Гару, iду подбегам, бо прыпазнiўся - сяброў хачу дагнаць. Выбег за вёску, зiрнуў направа, дзе былi агароды, - бачу, на iх, далёка за кустамi, мiльганула нейчая чырвоная хусцiна. Мiльганула i ў маёй галаве думка: "Мусiць, Амiля бульбу выбiрае, - дзень жа быў сонечны, хоць i восеньскi". Падумаў гэтак ды i забыўся адразу.

Вяртаемся пасля школы дамоў, а вёска - гудзе! Адбылася небывалая падзея адразу за вёскай, на агародах знайшлi чырвоны паветраны шар, якi запускаюць для нейкiх навуковых даследаванняў. Гэты невялiкага памеру шар быў выпушчаны ў Менску, бо на шнурочках вiсела нейкае прыстасаванне з бляшанкай, на якой быў выбiты адрас. Гэтымi шнурочкамi шар заблытаўся за куст i хiстаўся на ветры, быццам падклiкаў мяне да сябе, а я палiчыў яго за чырвоную хусцiну.

Колькi ж у маёй душы было прыкрасцi i крыўды на сябе за тое, што я самы першы ўбачыў гэтую цудоўную знаходку, але быў не зусiм уважлiвы. Разява!

А прыстасаванне з бляшанкай праз нейкi час адвезлi ў Менск па ўказаным адрасе.

КАСТУСЁВЫ СЛЁЗЫ

Надзвычай арганiзавана мы адносiлiся да яды. Чаму? Таму, што яе амаль не было, таму, што елi з адной пасудзiны - вялiзнай мiсы, якая ставiлася пасярод стала. Тут - "варон не лiчылi", завiхалiся, наколькi дазваляла спрытнасць. Наварыць мама шчаўя цi булёну якога i - толькi лыжкi мiльгаюць. Думаю, што сучасныя шпажысты зайздросцiлi б нашай спрытнасцi. Але шпажысты сёння ад голаду не пухнуць - адкуль у iх можа быць тая спрытнасць ды завiханне, якое было тады ў нас?

У кожнага ў руцэ - драўляная лыжка-самаробка, таму ляскацення па мiсе не было - адно сёрбанне чулася.

Аднойчы мама зварыла зацiрку на абед. Мiса пустая - на стале, мы - вакол стала. Аставалася толькi кульнуць зацiрку з гаршка ў мiсу, але Косцiк, мой брат, прыпазнiўся са школы. Мы не зводзiлi вачэй з мiсы, а Кастуся - няма. Чакалi, чакалi, мама i кажа:

- Пакiну я яму ў гаршку. Колькi можна чакаць? Работа ж таксама чакае, а час наогул чакаць не будзе.

Так i зрабiлi. Калi наша сёрбанне было ў разгары - адчынiлiся дзверы i ўляцеў Кастусь...

Божа мiлы! Што было! Кiнуў торбачку на земляную падлогу, сам з ровам i слязьмi забiўся ў куток:

- Вы ўсё з'елi! Вы мяне не пачакалi! Я - галодны!

Мама - да яго:

- Косцiчак, сынок! Я ж табе ў гаршку пакiнула! I клёцак многа!

Мы абступiлi беднага Кастуся - i голад прапаў. Ледзь угаварылi яго сесцi за стол, а калi, нарэшце, сеў - не завiхалiся, а далi яму магчымасць "дагнаць" нас...

Сёння я разумею, што плакаў не Кастусёк. Плакала - гора, плакала - нястача i голад.

Не дай Бог нiкому такiх слёз!

ТАРКАНЫ

Кожную ранiцу мама пачынала рабiць адну i тую ж работу - тапiла ў сажалцы тарканы. Тарканамi мама называла тое, што ноччу залазiла ў наш адзiны гаршчок, якi важна стаяў на прыпеку i чакаў ранiцу, каб прыцягнуць да сябе ўвагу i "напоўнiцца" нейкiм пойлам ды пабулькаць ля агню ў печы.

Тое пойла - яда, якая хуценька з гаршка "перабiралася" ў нашыя вечна галодныя жываты, пасля чаго гаршчок зноў важна адпачываў на прыпеку да наступнага булькання.

Але галодныя былi не толькi мы, дзецi i дарослыя, а i гэтыя чорныя, даволi вялiкiя жукi, якiх прываблiваў гаршчок сваiм пахам.

Iх набiвалася так многа, што ад iх варушэння ў гаршку па хаце iшло даволi звонкае шапаценне, быццам здалёк наблiжалася закованае ў жалеза войска.

Я з цiкавасцю назiраў, як мама падыходзiла да печы, накрывала нейкай анучай гаршчок i з iм накiроўвалася праз дарогу да сажалкi, дзе выкульвала iх у ваду.

Ноччу новае "войска" шчыльна займала "пазiцыi" i па хаце зноў разляталася шапаценне i паляскванне "даспехаў".

Адкуль яны бралiся i куды яны знiклi, тыя чорныя тарканы, цi прусакi?

Тады, пасля вайны, ад iх не было спасу, сёння - пра iх, дзякуй Богу, нi слыху нi дыху.

ВЯСЕЛЛЕ

Аднаго разу Алёшкавы гналi самагонку. Спачатку капае моцная, як агонь, пяршак, потым ужо - сярэдняй моцнасцi, i чым далей - тым слабейшая, а ўжо ў самым канцы - амаль вадзiчка, так званы адгон. Самагонку потым размешваюць у адной пасудзiне i дабiваюцца "сярэдняй моцнасцi". Канешне, хочацца мацнейшай, а з другога боку - каб было болей. Вось i спрабуе гаспадар забiць двух зайцоў - боўтае - спрабуе, боўтае - спрабуе. Бывае, так наспрабуецца, што не пазнае сваю хату...

Дык вось пасля такой "аперацыi" застаўся ў Алёшкавых збаночак такога адгону - вадзiчкi. Вылiваць вон шкада, можа, калi i вып'ецца - пах жа ёсць. Але не доўга стаяў той збаночак. Аднойчы я i дачка Алёшкавых Таня забаўлялiся нечым у iхняй хаце i знайшлi гэтае зелле.

- Давай будзем гуляць у вяселле! - прапанаваў нехта з нас, i "вяселле" пачалося. Гэты адгон, якi амаль не меў градусаў - вадзiчка для дарослых, а для пяцiгадовых дзяцей - не давядзi Гасподзь!

Мы з Таняй выпiлi па аднаму разу - нам, як кажуць, "захарашэла", пасля чаго, паддаючы адно аднаму iмпэту, выпiлi ўсё...

Танiна мацi знайшла нас на падлозе беспрытомнымi.

Вёска ёсць вёска, i калi мяне мая мама прынесла на руках дамоў, "гледачоў" было - хоць адбаўляй. Мама нада мной б'ецца, ратуе (цi ж гэта жарт?), а ўсе астатнiя - рагочуць.

Трошачкi апрытомнеўшы, я пачаў кiдацца бiцца да дарослых, але ногi мяне не трымалi, i я ляцеў стоць носам. Зноў спрабую кiнуцца бiцца, зноў - тырчком. Вось тут ужо можна i парагатаць - п'яны верабей кiдаецца бiцца да цвярозых людзей...

Пасля гэтага "вяселля" мяне доўга звалi збаночкам адгону.

ВАРГОЛЫ

Столькi ўжо рознага пiсана-перапiсана пра гарбату, столькi ўжо чытана-перачытана пра яе смак, сарты i якасцi ды пра спосабы заварвання i ўжывання, што неяк боязна пiсаць пра сваю "гарбату", якую мы пiлi доўгi час пасля вайны...

А сёння да вядомых сартоў краснадарскай, iндыйскай, цэйлонскай ды кiтайскай далучылася вялiкае мноства разавых пакецiкаў бананавай, ананасавай, цытрынавай, клубнiчнай i... не хопiць гэтай старонкi пералiчваць усе тыя назвы гарбаты, якiя невядома з чаго зроблены ды адкуль з'явiлiся.

Сёння раяць: трэба пiць гарбату без цукру, каб яе "букет" адчуць кожнай клеткай свайго арганiзма. Хто яго ведае - можа, яно i гэтак!

(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});
1 ... 3 4 5 6 7 8 9 10 11 ... 42
Перейти на страницу:
На этой странице вы можете бесплатно скачать Замалёўкi (на белорусском языке) - Сергей Давидович торрент бесплатно.
Комментарии