Восточные Отцы IV века - Георгий Флоровский

Спасение для человека в соединении с Богом. Однако, воплощением Слова еще не завершается спасение. Со всею силою св. Григорий подчеркивает искупительное значение Крестной Смерти. В ней высшее благо и высший дар Божий, — «страдание Бога, Агнец, закланный за наши грехи»… Крест есть Жертва, — «очищение не малой части вселенной и не на малое время, но целого миpa и на веки». Св. Григорий со всею силою подчеркивает жертвенный характер смерти Спасителя. Он подробно сопоставляет эту жертву с прообразовательными жертвами Ветхого Завета. Крест есть жертвоприношение, и Христос есть истинный Агнец и Жрец, Примиритель и Архиерей. И это — Жертва и выкуп, λυτρον… Υπθρςξρ οπθεμλες νΰ Ρεα βερό γπευ χελξβεχερκθι θ οξςξμσ ρςπΰζδες, «θηξαπΰζΰ β Ρεαε νΰρ», «κΰκ Γλΰβΰ φελξγξ ςελΰ»… έςξ νε οπξρςξε ηΰμεωενθε, — βμερςξ νΰρ… Ρβ. Γπθγξπθι ρξ βρει πεηκξρςόώ ρςΰπΰεςρ βϋπΰηθςό βελθχΰιψσώ θνςθμνξρςό οπθνςθ θ σρβξενθ Ροΰρθςελεμ νΰψει κλςβϋ θ γπευΰ θ νΰηϋβΰες εγξ νεοεπεβξδθμϋμθ νεξλξγθημΰμθ: αυτοαμαρτια θ ς.ο. Κξνεχνξ, βξροπθνςϋι γπευ νε ξρκβεπνλ Αεηγπεψνξγξ. Βξλεώ βξρυξδ νΰ Κπερς, Αξγξχελξβεκ βξηνξρθς νΰ νεγξ νΰψ γπευ θ πΰροθνΰεμϋι ρξπΰροθνΰες εγξ νΰ νεμ… Θ ρβ. Γπθγξπθι οερνξρλξβθς «κπερς θ γβξηδθ, κξςξπϋμθ  πΰηπεψεν ξς γπευΰ». Ξδνΰκξ, οξ μϋρλθ ρβ. Γπθγξπθ, ρμϋρλ Κπερςνξι ρμεπςθ νε βϋπΰζΰεςρ δξ κξνφΰ β οξνςθυ ζεπςβϋ θ βξηδΰνθ. «Ξρςΰεςρ θρρλεδξβΰςό βξοπξρ θ δξγμΰς, μνξγθμθ ξρςΰβλεμϋι αεη βνθμΰνθ, νξ δλ μεν βερόμΰ ςπεασώωθι θρρλεδξβΰνθ», — γξβξπθς ξν β ρβξεμ ηνΰμενθςξμ Οΰρυΰλόνξμ Ρλξβε. «Κξμσ θ δλ χεγξ οπξλθςΰ ρθ θηλθννΰ ηΰ νΰρ κπξβό — κπξβό βελθκΰ θ οπερλΰβνΰ Αξγΰ θ ΐπυθεπε, θ Ζεπςβϋ. Μϋ αϋλθ βξ βλΰδενθθ λσκΰβξγξ, οπξδΰννϋε οξδ γπευ θ ρλΰρςξλώαθεμ κσοθβψθε ρεαε οξβπεζδενθε. ΐ ερλθ φενΰ θρκσολενθ δΰεςρ νε θνξμσ κξμσ, κΰκ ρξδεπζΰωεμσ βξ βλΰρςθ, ροπΰψθβΰώ: κξμσ θ οξ κΰκξι οπθχθνε οπθνερενΰ ςΰκΰ φενΰ. Ερλθ λσκΰβξμσ, ςξ κΰκ ρθε ξρκξπαθςελόνξ! Πΰηαξινθκ οξλσχΰες φενσ θρκσολενθ, οξλσχΰες νε ςξλόκξ ξς Αξγΰ, νξ Ρΰμξγξ Αξγΰ, ηΰ ρβξε μσχθςελόρςβξ αεπες ςΰκσώ αεημεπνσώ ολΰςσ, χςξ ηΰ νεε ροπΰβεδλθβξ αϋλξ οξωΰδθςό θ νΰρ. ΐ ερλθ Ξςφσ, ςξ, βξ-οεπβϋυ, κΰκθμ ξαπΰηξμ? Νε σ νεγξ μϋ αϋλθ β ολενσ. ΐ, βξ-βςξπϋυ, οξχεμσ κπξβό Εδθνξπξδνξγξ οπθςνΰ Ξςφσ, Κξςξπϋι νε οπθνλ θ Θρΰΰκΰ, οπθνξρθμξγξ ξςφεμ, νξ ηΰμενθλ ζεπςβξοπθνξψενθε, βμερςξ ρλξβερνξι ζεπςβϋ δΰβ ξβνΰ. Νε βθδνξ λθ θη ρεγξ, χςξ Ξςεφ οpθεμλες (ζεπςβσ) νε οξςξμσ, χςξαϋ ςπεαξβΰλ θλθ θμελ β νει νσζδσ, νξ οξ δξμξρςπξθςελόρςβσ θ οξςξμσ, χςξ χελξβεκσ νσζνξ αϋλξ ξρβςθςόρ χελξβεχερςβξμ Αξγΰ, χςξαϋ Ξν Ρΰμ θηαΰβθλ νΰρ, οπεξδξλεβ μσχθςελ ρθλξώ, θ βξηηβΰλ νΰρ κ Ρεαε χπεη Ρϋνΰ, οξρπεδρςβσώωεγξ θ βρε σρςπξώωεγξ β χερςό Ξςφΰ, Κξςξπξμσ Ξν ξκΰηϋβΰεςρ βξ βρεμ οξκξπνϋμ». Μξζες οξκΰηΰςόρ, χςξ ρβ. Γπθγξπθι νε δΰες οπμξγξ ξςβεςΰ νΰ βξοπξρ. Β δειρςβθςελόνξρςθ ξν δΰες εγξ, οπΰβδΰ, κπΰςκξ: «Δΰ ασδες οπξχεε οξχςενξ μξλχΰνθεμ». Κπερς ερςό Οξαεδΰ νΰδ ρΰςΰνξώ θ ΰδξμ, νξ νε βϋκσο. Κπερς ερςό Ζεπςβΰ αλΰγξοπθςνΰ, νξ νε ολΰςΰ θ νε βϋκσο Αξγσ. Κπερς ερςό νεξαυξδθμξρςό χελξβεχερκξι οπθπξδϋ, νε νεξαυξδθμξρςό Αξζερςβεννξι Οπΰβδϋ… Θ ξρνξβΰνθε ύςξι δξμξρςπξθςελόνξι νεξαυξδθμξρςθ — β γπευε χελξβεκΰ θ β νεκξεμ βϋπξζδενθθ ςελΰ, — χπεη οΰδενθε ΐδΰμΰ ολξςό ξςζελελΰ θ ρςΰλΰ ςπσοξμ, ΰ δσψΰ «ςπσοξνξρθφει»… Ολξςό ξχθωΰεςρ θ κΰκ αϋ ξαλεγχΰεςρ χπεη Κπερςνξε οπξλθςθε κπξβθ. Κπερς ρβ. Γπθγξπθι β ξδνξμ μερςε νΰηϋβΰες Κπεωενθεμ, — «κπξβόώ θ μσχενθχερςβξμ». Β δπσγξμ μερςε ρβ. Γπθγξπθι γξβξπθς ξ δβξκξμ ξχθωενθθ, δΰπξβΰννξμ Υπθρςξμ: «ξδνξ — βεχνξγξ Δσυΰ, θ θμ ξχθρςθλ βξ μνε οπεζνθε οξβπεζδενθ, πξζδΰεμϋε ξς ολξςθ; δπσγξε — νΰψει κπξβθ (θαξ ρβξεώ νΰηϋβΰώ ςσ κπξβό, κξςξπσώ θρςξωθλ Υπθρςξρ Αξγ μξι), — θρκσολενθε οεπβξπξδνϋυ νεμξωει θ θηαΰβλενθε μθπΰ». Κπερς ερςό νεκξε πξζδενθε, — οξςξμσ-ςξ Κπεωενθε ερςό οπθχΰρςθε Κπερςσ, ρξσμθπΰνθε θ ροξγπεαενθε, βξηπξζδενθε θη γπξαΰ θ χπεη γπξα… «Θαξ μνε νεξαυξδθμξ οπεςεποεςό ρθε ροΰρθςελόνξε θημενενθε, χςξαϋ κΰκ θη οπθςνξγξ οπξθηξψλξ ρκξπανξε, ςΰκ θη ρκξπανξγξ βνξβό βξηνθκλξ οπθςνξε». Νΰ Κπερςε, οξ μϋρλθ ρβ. Γπθγξπθ, βξρρςΰνΰβλθβΰεςρ οεπβξηδΰννΰ χθρςξςΰ χελξβεχερκξι οπθπξδϋ. «Μϋ βξηϋμελθ νσζδσ β Αξγε βξολξςθβψεμρ θ σμεπψεμ, χςξαϋ νΰμ ξζθςό. Μνξγξ αϋλξ β ςξ βπεμ χσδερ: Αξγ πΰροθνΰεμϋι, ρξλνφε ξμπΰχΰώωεερ θ ρνξβΰ πΰηγξπΰώωεερ (θαξ νΰδλεζΰλξ, χςξαϋ θ ςβΰπθ ρξρςπΰδΰλθ βξπφσ), ηΰβερΰ πΰηδπΰβψΰρ, κπξβό θ βξδΰ, θηλθβψΰρ θη πεαπΰ (ξδνΰ οξςξμσ, χςξ αϋλ Ξν χελξβεκ, δπσγΰ οξςξμσ, χςξ Ξν βϋψε χελξβεκΰ); ηεμλ κξλεαλώωΰρ, κΰμνθ, πΰρςξπγΰώωθερ πΰδθ Κΰμν, μεπςβεφϋ βξρρςΰβψθε βξ σβεπενθε, χςξ ασδες οξρλεδνεε θ ξαωεε βξρκπερενθε, χσδερΰ οπθ οξγπεαενθθ. Νξ νθ ξδνξ θη νθυ νε σοξδξαθςρ χσδσ μξεγξ ροΰρενθ. Νεμνξγθε κΰολθ κπξβθ βξρρξηθδΰώς φελϋι μθπ, θ δλ βρευ λώδει δελΰώςρ ςεμ ζε, χεμ αϋβΰες ηΰκβΰρκΰ δλ μξλξκΰ, ρξαθπΰ θ ρβησ νΰρ βξεδθνξ». Υπθρςξρ βξροπθνλ βρε χελξβεχερκξε, «βρε, χςξ οπξνθκλΰ ρμεπςό», — θ ρμεπςόώ πΰηπσψθλ ρμεπςό… Ρμεπςό ερςό Βξρκπερενθε, β ύςξμ ςΰινΰ Κπερςΰ. Οξςξμσ θ γξβξπθς ρβ. Γπθγξπθι β δενό Οΰρυθ ξ ρςπΰδΰνθυ Αξγΰ. «Β ρει δενό βελθκθι Υπθρςξρ βξηηβΰν ξς μεπςβεφξβ, κ κξςξπϋμ οπθλξζθλρ. Β ρει δενό ξςπΰηθλ Ξν ζΰλξ ρμεπςθ, ρξκπσψθλ μπΰχνϋε ηΰςβξπϋ σνϋλξγξ ΰδΰ, δΰπξβΰλ ρβξαξδσ δσψΰμ. Β ρει δενό, βξροπνσβ θη γπξαΰ, βθλρ Ξν λώδμ, δλ κξςξπϋυ πξδθλρ, σμεπ θ βξηασζδεν θη μεπςβϋυ, χςξαϋ μϋ, βξηπξζδεννϋε θ θηαεζΰβψθε ρμεπςθ, βξρυθωενϋ αϋλθ ρ ξαξώ βξρυξδωθμ».